W 1963 r. wydana została książka Hannah Arendt „Eichmann w Jerozolimie: rzecz o banalności zła”, opisująca proces głównego koordynatora i wykonawcy planu, który przyniósł światu Holokaust. Ten znakomity reportaż sądowy po raz pierwszy wprowadził jedno z najważniejszych sformułowań dotyczących historii totalitaryzmu – „banalność zła”. Pod wpływem obserwacji zachowania Eichmanna, Arendt doszła do wniosku, że był on jedynie bezmyślnym trybikiem w maszynie zagłady. Tę opinię potwierdził w swoich książkach Szymon Wiesenthal, który podkreślał, że zło wbrew wszelkim zewnętrznym oznakom może czaić się w każdym człowieku. Swoją książką Arendt ściągnęła na siebie lawinę całkowicie absurdalnych oskarżeń, że „gardzi ludzkością”, i że chce „uniewinnienia zbrodni nazistowskich”. 26 października 1966 r. na łamach lewicowego tygodnika francuskiego „Le Nouvel Observateur” ukazał się nawet pożałowania godny artykuł zatytułowany „Czy Hannah Arendt jest nazistką?”. Paszkwil zarzucał pisarce, że nie chce zbrodniarzom przypisywać ich szatańskich cech.
Dwa lata temu w „Krytyce Politycznej” ukazał się komentarz pewnego dziennikarza, który w arogancki sposób posłużył się podobnymi argumentami wobec mojego tekstu pt. „Zwyczajny zbrodniarz”, opublikowanego w dodatku historycznym do „Rzeczpospolitej” („Rzecz o Historii”, 25.11.2016 r.). Co więcej, autor zasugerował, że wyrażam się z uznaniem o Adolfie Hitlerze. Jak można wyrażać tak absurdalną opinię o tekście, w którego tytule zawarta była kwintesencja stosunku autora do opisywanej postaci? Paszkwil obnażył deficyt wiedzy jego autora z zakresu literatury dotyczącej historii totalitaryzmu. Wydaje się, że publicysta „Krytyki Politycznej” nie tylko nie czytał książki Hannah Arendt „Eichmann w Jerozolimie: rzecz o banalności zła”, ale także monumentalnej pracy brytyjskiego historyka Alana Bullocka pt. ,,Hitler i Stalin: żywoty równoległe”. Z tej bowiem książki, podobnie jak z książki Wernera Masera ,,Hitler i Stalin. Fałszerstwo, wymysł, prawda”, cytowałem w moim felietonie urywki z „Mein Kampf” i fragmenty dotyczące kształtowania się poglądów antysemickich Hitlera w okresie wiedeńskim. Tylko totalny ignorant jest w stanie zarzucić dziennikarzowi opisującemu historię III Rzeszy fascynację Adolfem Hitlerem ze względu na cytowanie „Mein Kampf”. To tak, jakby pisać o równie wielkich mordercach, jakimi byli Lenin, Stalin, Pol Pot, Mao, Kim Ir Sen czy Saddam Husajn i nie cytować ich „dzieł”. „Mein Kampf” nie można czytać, nie odczuwając do tej książki szczególnej odrazy. To demoniczny bełkot chorego z nienawiści człowieka. Ta książka nie może być publikowana w całości. Chociaż jestem wrogiem wszelkiej cenzury, ten zakaz uważam za bardzo słuszny. Jej sprzedaż i rozpowszechnianie powinny być zakazane. Niczym bowiem nie różni się od pałeczek Yersinia pestis roznoszących dżumę. Jednak historyk musi cytować fragmenty tej grafomańskiej książki, żeby móc ocenić osobowość jej zbrodniczego autora. Podzielam w pełni opinię Alana Bullocka, że „»Mein Kampf«, książka wyjątkowo odrażająca w swym języku, tonie, a przede wszystkim treści, jest interesująca o tyle, że pozwala z jednej strony przyjrzeć się mentalności Hitlera i jego poglądom na świat, z drugiej sposobowi, w jaki zamierzał zorganizować swój ruch polityczny...”.  Wybitny żydowski historyk Holokaustu, Caesar A. Aronsfeld, uważał, że ,,koniecznie należałoby zrozumieć Hitlera. »Mein Kampf« jest wprowadzeniem w jego ducha i jego metody, i jako takie powinno być dostępne do studiowania”.
Ukazując Hitlera, Stalina czy Osamę bin Ladena jako wcielenie ,,absolutnego zła”, wskazujemy na jakąś metafizyczną przyczynę ich nikczemności. Zniżamy się do bardzo prostackiego poziomu wartościowania charakterów ludzi, którzy byli kreatorami bezmiaru ludzkiego cierpienia. To stereotypowe myślenie, że zbrodniarz rodzi się absolutnie zły, jest w rzeczywistości formą usprawiedliwienia jego bestialstwa. Skoro ktoś rodzi się z demoniczną osobowością, to nie posiada zdolności odróżnienia dobra od zła, a tym samym nie można mieć do niego pretensji, że nie posiada jakiejkolwiek empatii dla cierpienia bliźnich. Naziści byli jej pozbawieni wobec bliźnich. Ale o dziwo potrafili myśleć bardzo humanitarnie o cierpieniu zwierząt. Jako pierwsi wprowadzili prawa chroniące zwierzęta przed niepotrzebnym udręczeniem. Czy to nie jest zdumiewający paradoks historii? Być może w każdym człowieku jest jakiś bilans dobra i zła. U nazistów ta równowaga była wyraźnie zachwiana w kierunku miłości do zwierząt.