Amerykańska księżna. Z Nowego Jorku do Siedlisk
Virginia Sapieha
Ośrodek Karta
Virginia Sapieha
Ośrodek Karta
Po raz pierwszy publikowana w Polsce książka Virginii Sapiechy, której amerykańskie wydanie ukazało się jako „Polish Profile” w 1940 r., jest w wyjątkowym świadectwem: to beletryzowane wspomnienia z czasów II Rzeczypospolitej napisane przez cudzoziemkę. Wywodząca się ze środowiska intelektualistów dziewczyna z Nowego Jorku w 1933 r. poślubiła polskiego księcia, Pawła Sapiehę. Autorce doskonale udało się uchwycić odmienność światów, z których pochodziła ona i jej mąż. Virginia nie bez problemów weszła w rolę księżnej, żony i matki, starała się też zrozumieć zwyczaje panujące wśród polskiej arystokracji. Wnikliwie przyglądała się stosunkom społecznym panującym w II Rzeczypospolitej, poznała przedstawicieli zarówno górnośląskich przemysłowców – partnerów zawodowych jej męża, warszawskich elit, kresowej arystokracji, jak i zwykłych chłopów czy służby. „Tutaj zakładano, że człowiek zostanie tam, gdzie się urodził. (…) Nikt tu nie zadawał dzieciom pytania, które w Ameryce jest na porządku dziennym: »Kim chcesz zostać, kiedy dorośniesz?«. Polska była republiką, ale nie istniała w niej równość szans”. Autorce, choć na kartach książki opisywała własne doświadczenia dnia codziennego i perypetie rodzinne, udało się przekazać kolejnym pokoleniom pozbawiony upiększeń obraz przedwojennej Polski, pełnej klasowych podziałów, uprzedzeń, zacofania i biedy. Tak to przynajmniej wyglądało z punktu widzenia Amerykanki – warto poznać tę perspektywę.
Skomentuj