81 lat temu, 20 stycznia 1942 r. w berlińskiej willi przy Großen Wannsee 56/58, w domu ukradzionym przez Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA) żydowskiemu fabrykantowi Ernstowi Marlierowi, odbyła się najbardziej upiorna konferencja w dziejach świata. Wzięli w niej udział przedstawiciele najważniejszych urzędów gospodarczych i politycznych III Rzeszy. Ci ludzie w imieniu wszystkich Niemców wydali wyrok śmierci na 11 milionów europejskich Żydów.
„Kabaret” Boba Fosse’ego to jeden z najsłynniejszych musicali w dziejach kina. I zarazem przenikliwy obraz Republiki Weimarskiej i Berlina u schyłku „złotych lat” tego miasta, epoki tak szalonej, że niemal nierzeczywistej, zwłaszcza w kontekście tego, co wydarzyło się w Niemczech potem.
Rozejrzyjmy się wokół siebie. Ile urządzeń codziennego użytku nosi nazwy: Bosch, Zeiss czy Siemens? Samochodami jakich marek jeździmy do pracy lub na wakacje? BMW, Audi, Volkswagen czy Mercedes? Gdzie kupujemy do nich paliwo? Może na stacji Shell? A gdzie trzymamy swoje oszczędności? Może w Deutsche Banku? Czy znamy ponurą historię tych firm? Czy wiemy, jakie cierpienie stoi za tymi nazwami?
„To poniżające stać z założonymi rękoma, podczas gdy inni tworzą historię. Nie jest ważne, kto zwycięży. By uczynić naród wielkim, trzeba posłać go do walki, nawet jeśli trzeba będzie go popędzać kopniakami. To właśnie zamierzam zrobić” (Benito Mussolini, kwiecień 1940 r.).
100 lat temu Benito Mussolini poprowadził swoich zwolenników na Rzym, by przejąć rządy w Królestwie Włoch. Wokół tego wydarzenia narosło wiele mitów. W krajach demokratycznych przedstawiano „marsz na Rzym” jako krwawy zamach stanu. Faszyści z kolei podtrzymywali legendę o spontanicznym wybuchu wielkiej rewolucji patriotycznej. Obie wersje są nieprawdziwe.
Numer
06/2023
Data wydania
2023-05-25
Podziel się z nami swoją opinią