Polska 1939. Pierwsi przeciw Hitlerowi
Roger Moorhouse
Znak
Roger Moorhouse
Znak
Brytyjski historyk znany jest już polskim czytelnikom jako twórca książek opisujących rzeczywistość III Rzeszy i kulisy władzy Adolfa Hitlera, przede wszystkim jednak jako współpracownik (a wcześniej student) Normana Daviesa, coraz wnikliwiej eksplorujący dzieje Polski. Przesunięcie horyzontu zainteresowań badacza sygnalizowały liczne publikacje prasowe, m.in. na łamach „Rzeczpospolitej”, a potwierdza je najnowsza praca poświęcona tragicznemu polskiemu wrześniowi 1939 r. I warto docenić już wybór tematu, bo mimo że Zachód ma – zdaniem autora – „zbiorową obsesję na punkcie wszystkich aspektów II wojny światowej, kampanię wrześniową jakoś zawsze się pomija (…)”. Aby ten początkowy, lekceważony etap wojny wydobyć z niepamięci świata anglojęzycznego, Moorhouse przełamuje konwencje rodzimej historiografii, korzysta bowiem obficie ze źródeł polskich, nie ograniczając się do niemieckich. Podejmuje też kwestie dla zachodnich historyków przez długie dekady kłopotliwe, jak inwazja ZSRR na Polskę i niewywiązanie się Wielkiej Brytanii i Francji ze zobowiązań sojuszniczych. Te i kolejne wątki – choć niektóre uproszczone – splatają się w spisaną potoczyście i z pewną dozą dramatyzmu, ale gęstą od faktów relację z wydarzeń wrześniowych, uporządkowaną chronologicznie i w zgodzie z dwiema zasadniczymi tezami autora: to polski wrzesień był zapowiedzią prawdziwego oblicza tej wojny, w której „barbarzyństwo stało się nową normalnością”, i to polskie społeczeństwo stało się pierwszą tej „nowej normalności” ofiarą.
Skomentuj